Bleu Blanc Porselenlerinin Sıra Dışı Tarihi

  14. yüzyılda Jingdezhen, Çin'de yaşayan zanaatkarlar, bugün de bilinen klasik bleu blanc alt sırlamalarıyla süslenmiş porselenleri ilk kez fırınlayanlardır. Onların ilham kaynağı, Ortadoğu'dan yeni gelen ve üzerlerinde göz kamaştırıcı ejderhalar ve sarmal çiçek süslemeleri bulunan kobalt cevherlerdi.

   Ming İmparatorluğu'nun Wanli döneminden (1572-1620) kalma porselen eşyalar, Portekiz ticaret gemilerine yüklenir ve daha sonra Hollandalı bir Doğu Hindistan Şirketi tarafından alıkonur. Bu porselenler Amsterdam'a teslim edilir ve heyecan verici bir başarı ile açık artırmaya çıkar.

   Japonya, Kore ve Çin'deki komşularından çok daha sonra, 17. yüzyılın başlarında savaşa girer ve Imari porselenlerini tanıtır. Adını yakındaki bir limandan alan bu parçalar, Avrupalıların ilgisini çekeceğine inandıkları ahşap ve çömlekler yapan ve kopyalanmak üzere Japonya'ya gönderen Hollandalılarla yaptıkları ticaretin ipuçlarını taşıyan bir tasarıma sahip.

   Talep arttıkça, Pers (İran), 9. yüzyılda Irak'ta geliştirilen bir tür çömlek olan friti üretir. Bu cam hamurlu porselenler, yerel kaynaklı Silisyum ve az miktarda kil ve fritin (cam) birleşiminden yapılır ve imparatorluğa blue blanc ticaretinde belirgin bir dayanak sağlar.

   İstanbul yakınlarındaki Anadolu ilçesi İznik'te zanaatkarlar, geleneksel kil yerine kuvars kullanarak daha parlak beyaz bir taban oluştururlar. Amaç, kobalt mavisini dengelemektir. Stillendirilmiş çiçekler, yapraklar, meyveler ve geometrik motifler bu Osmanlı bleu blanc eserlerinin ayırt edici noktalarındandır.

   İtalyanlar, Çin porselen sırrını çözmek adına işe koyulur. Toskana büyük dükü I. Francesco de Medici, Çin porselenlerinin yarısaydamlığından yoksun olsa da, yumuşak macun versiyonu ile orijinale oldukça yaklaşmıştır. Dünyada şu an yalnızca 59 numunesi bulunmaktadır.  

   Bu toprak çanak çömlekler, orijinal porselenlere benzer kobalt detaylarla ortaya çıkar. 13. ve 15. yüzyıllar arasında Granada'da ortaya çıkan kalay sırlı bir seramik olan Fajalauza, geniş fırçayla yapılmış kuş, çiçek ve nar tasarımlarıyla bölgenin Müslüman etkisinden uzaklaşmıştır.

   Bleu Blanc ticaretinin öncü katılımcılarından denizci Portekizliler, Çin ve İspanyol geleneklerinin sentezleyen hayali süslemelerle, bu porselenlerin ayırt edici yorumlarını üretmeye başlarlar.

   Antwerp, Rotterdam ve Delft'teki çömlekçiler, daha önceki Delfts Blauw'ların kanıtladığı gibi, köklü kalay sırlı çanak çömlekleriyle Asya tasarımını taklit etmeye çalışır. Daha sonra tasarımlar deniz manzaraları, yel değirmenleri, laleler ve deniz ikonografisi gibi daha sembolik olan Hollanda manzaralarından ilham alır.

   XIV. Louis'nin Fransız soylularının gümüş servislerini savaşı finanse etmek için eritme emri, Fransızlar arasında çinilerin popülerleşmesine sebep olur. Zanaatkarlar, özellikle popüler Hint basma kumaşları olmak üzere chinoiserie ve tekstillerden ilham alarak yaptıkları bu bleu blanc çanak ve çömlekleri, bir vatanseverlik sembolü olarak kraliyete sunar.